DOMINACJA PÓŁKUL MÓZGOWYCH
Mózg dzieli się na dwie połowy – prawą i lewą półkulę. Wszyscy używamy obu stron mózgu, jednak wykazujemy preferencję dotyczącą wykorzystania półkul mózgowych do przetwarzania i przechowywania informacji. Nie znaczy to, że nie jesteśmy zdolni do posługiwania się drugą półkulą mózgową, lecz tylko to, że łatwiejsze i naturalne staje się używanie tej części, z której częściej korzystamy.
Preferencja w wykorzystaniu półkul mózgowych dotyczy tego, co robimy z danymi – jak je przetwarzamy, czyli jak o nich myślimy i jak je przechowujemy, gdy dotrą do mózgu. Każda z półkul ma inne zadania do spełnienia. W skrócie można to przedstawić tak:
Lewą półkulą żyją naukowcy, prawą artyści. Lewa myśli, prawa się śmieje. O osobach, które rozwinęły zdolność posługiwania się obiema półkulami mózgu, mówimy, że używają mózgu w sposób zintegrowany. Zintegrowana praca obu półkul ułatwia uczenie się, bo zwiększają się możliwości przetwarzania informacji.
SKUTECZNE STRATEGIE UCZENIA SIĘ
Wzrokowcy z dominującą lewą półkulą:
- informacje wzrokowe w formie języka: liter, słów i liczb, przedstawione jasno i systematycznie,
- materiał drukowany: książki, gazety, podręczniki, instrukcje, przeźrocza z napisami, tablice, wykresy, plakaty,
- mogą pracować zarówno przy muzyce jak i w ciszy, ponieważ nie skupiają uwagi na bodźcach słuchowych,
- muszą mieć wokół siebie porządek,
- mają plan i pracują według niego,
- żeby wiedzieć jak coś zrobić, muszą o tym najpierw przeczytać,
- muszą mieć kontakt wzrokowy z nauczycielem.
Wzrokowcy z dominującą prawą półkulą:
- pomoce w formie graficznej, ilustracje i schematy, diagramy i wykresy umożliwiające spojrzenie na całość zagadnienia od razu,
- środowisko kolorowe, atrakcyjne wizualnie, inspirujące,
- wygodne miejsce do siedzenia,
- kontakt wzrokowy z nauczycielem,
- przy czytaniu dobrze jest wyobrażać sobie treść w formie barwnego filmu w głowie,
- ważne informacje zaznaczają kolorem,
- może słuchać muzyki przy uczeniu się (choć generalnie nie powinny to być piosenki, lecz muzyka instrumentalna).
Słuchowcy z dominującą lewą półkulą:
- mogą słuchać innych i dyskutować o swoich własnych koncepcjach,
- tylko jeden bodziec słuchowy w jednym czasie,
- żadnej muzyki w tle podczas nauki i czytania – absolutna cisza (chociaż bardzo lubią muzykę),
- uporządkowane otoczenie z segregatorami i harmonogramami,
- pomaga im odczytywanie na głos tekstu do nauczenia się albo jego głośne powtarzanie lub odsłuchiwanie nagrania wykładu z kasety,
- mogą uczyć się z drugą osobą, omawiając zagadnienia.
Słuchowcy z dominującą prawą półkulą:
- mogą słuchać muzyki przy wykonywaniu zadań, które nie wymagają abstrakcyjnego myślenia w formie słów,
- żadnej muzyki w tle podczas czytania i nauki,
- muszą dobrze słyszeć nauczyciela,
- potrzebują podsumowania wykładu w formie krótkich zdań z najważniejszymi treściami,
- powinni wyobrażać sobie to, co słyszą jako film z efektami dźwiękowymi,
- potrzebują opowiedzieć komuś to, czego się nauczyli.
Dotykowcy z dominującą lewą półkulą:
- samo pisanie pomaga im zapamiętać i uporządkować materiał,
- lepiej myślą i słuchają, gdy bazgrzą, rysują lub trzymają coś w dłoni,
- dobrze, gdy za oknem mają widok na drzewa, góry, jezioro,
- lubią uczyć się, siedząc w wygodnym fotelu czy leżąc na kanapie,
- muzyka, którą lubią, pomaga im w koncentracji.
Dotykowcy z dominującą prawą półkulą:
- uczą się, wykonując szkice, rysunki,
- potrzebują przyjaznej atmosfery w miejscu, gdzie mają się uczyć, negatywne emocje obniżają ich zdolność uczenia się,
- mogą uczyć się przy muzyce,
- podczas czytania powinni robić notatki kolorowymi pisakami lub ważne pojęcia zapisywać artystyczną, ozdobną czcionką,
- mapy umysłowe z wieloma ilustracjami ułatwiają zapamiętanie materiału.
Kinestetycy z dominującą lewą półkulą:
- najlepiej uczą się w ruchu – chodząc po pokoju czy pedałując na rowerze treningowym,
- lubią pisać na dużych tablicach lub planszach w pozycji stojącej,
- potrafią uczyć się w ciszy i przy muzyce,
- gestykulacja i odgrywanie czytanych treści pomaga je lepiej zapamiętać.
Kinestetycy z dominującą prawą półkulą:
- lepiej uczą się, grając w gry edukacyjne i ruchowe
- mogą pracować przy muzyce lub w ciszy,
- gdy się uczą otoczenie musi pozostać nieruchome, bo ruchy innych osób mocno rozpraszają,
- przed rozpoczęciem nauki powinni przejrzeć cały rozdział, oglądając ilustracje i wykresy.